Szukaj
Close this search box.
blog_header

Blog

Wpis na blogu

Kruszyniany – Podlasie zimą

Kruszyniany – Podlasie zimą

Podlasie to unikatowa w Polsce mieszanka religijno-społeczna. Na tym niezwykle bogatym kulturowo obszarze mieści się wioska Kruszyniany zamieszkała przez potomków Lipków, czyli Tatarów mieszkających na dawnych terenach Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Meczet i mizar

W zamian za udział w wojnie z Turkami, król Jan III Sobieski w 1679 roku ofiarował Tatarom ziemie. Tak powstały Kruszyniany oraz pobliskie wsie Nietupa i Łużany. Zamieszkał tu pułkownik Samuel Murza Krzeczowski, który wg legendy miał uratować życie Sobieskiemu w bitwie pod Parkanami w 1683 roku. Pewne natomiast jest to, że król zatrzymał się u Krzeczowskiego w drodze na sejm do Grodna.

Wzmianki o pierwszym meczecie w Kruszynianach pochodzą z 1717 roku. Według tradycji ustnej został on ufundowany przez ostatniego członka rodu Krzeczkowskich. Obecny meczet powstał prawdopodobnie w drugiej połowie XVIII wieku. Drewniany budynek wymalowany jest na zielono, to ulubiony kolor Mahometa jest symbolem raju, mądrości i proroków. Fasadę meczetu zdobią dwa minarety. Na szczycie dwuspadowego dachu znajduje się wieżyczka.

Do wnętrza prowadzą dwa odrębne wejścia: jedno dla kobiet, drugie dla mężczyzn. Salę dla mężczyzn od sali dla kobiet oddziela drewniane przepierzenie z podłużną szparą z delikatną firanką. W sali modlitw standardowo znajduje się mihrab – nisza wskazująca kierunek Mekki, w którym powinni modlić się wierni. Na prawo od niszy umiejscowiony jest minbar, z którego imam wygłasza kazanie.

100 metrów na wschód od meczetu znajduje się mizar, czyli cmentarz muzułmański. Jest to jeden z siedmiu tego typu cmentarzy w Polsce. Najstarszy zidentyfikowany nagrobek ma datę 1704 rok. Na płytach inskrypcyjnych znajdują się napis w języku arabskim, polskim oraz rosyjskich. Te ostatnie to pozostałość po represyjnej polityce carskiej nakazującej używanie wyłącznie cyrylicy.

Meczet w Kruszynianach wpisany jest na krajową listę zabytków Polski. Od 2012 roku wraz z meczetem w Bohonikach uznane są za pomnik historii „Bohoniki i Kruszyniany – meczety i mizary”. Za wstęp do meczetu pobierana jest opata od osób dorosłych 5 zł, od dzieci i młodzieży szkolnej 3 zł. Bilety zawierają opłatę przewodnika. Dżemil Gembicki w niezwykle ciekawy sposób opowiada o kulturze tatarskiej oraz regionie. W meczecie są dostępne drobne pamiątki. A jak kto zgłodnieje, to może posmakować tatarskich specjałów w lokalnych punkach gastronomicznych.

Jak dotrzeć?

Z Białegostoku i Sokółki jeżdżą autobusy PKS. Droga prowadzi z Białegostoku w kierunku Supraśla, potem przez Krynki do Kruszynian. Odległość z Białegostoku do Kruszynian wynosi 56 kilometrów.

 

Podziel się:

Zobacz także

Z Etną w tle - Piąty Kierunek
News
5kierunek

Z Etną w tle

Ląduję u podnóża najwyższego czynnego wulkanu w Europie na Sycylii. Nie idę jednak z komercyjnym prądem i zostawiam za plecami Etnę, by ruszyć na północny-wschód.

Czytaj więcej »
Na kamiennym krzyżu - Piąty Kierunek
News
5kierunek

Na kamiennym krzyżu

Gdyby ktoś mnie tu „magicznie teleportował” i musiałbym zgadywać, gdzie jestem, powiedziałbym, że w Alpach. Wystarczy jednak chwila uważnej obserwacji lub odpowiedni moment, w którym

Czytaj więcej »