W poszukiwaniu piątego kierunku – podróże w poziomie, pionie i w głąb
Podczas ostatniej letniej podróży na wschód podążaliśmy m. in. szlakiem świadectw kultury ormiańskiej we wschodniej Turcji. Zanim zwiedzimy ruiny potężnego miasta Ani trafiamy do miejsca, którego historia jest niezwykle barwna. W dziejowym spektrum trudno nie zauważyć dziedzictwa kultury ormiańskiej. Jej znaczącym przykładem jest Kościół Świętych Apostołów w Karsie.
15 lat temu ruszyliśmy w podróż poślubną w ortalionach bez membrany, z prostymi plecakami i namiotem w stronę, którą polubiliśmy najbardziej… na wschód. To był początek wspólnego podróżowania, wspinaczek, trekkingów, włóczenia się pieszo i autostopem. W kryształową rocznicę ślubu wracamy do źródła. Idziemy przez Czarnohorę, gdzie nasze buty w rytmie zakochanych serc zostawiały ślady na tej samej ścieżce. Tym razem śladów jest więcej. Idziemy we troję. Ona, ja i nasz nastoletni syn Mikołaj.
Kurdyjski poeta z przełomu XVII i XVIII wieku – Ahmadi Khani napisał: „Kurdystan nigdy nie będzie wolny bez wojny, polityki i poświęcenia. Nie wyobrażajmy sobie, że bez wojny, polityki i rozwoju ujrzymy kiedyś wolny Kurdystan”. Kurdowie o wolność walczą od wieków. Mają historię sięgającą starożytności i świadomość odrębności narodowej od Arabów, Persów czy Turków. Są jednym z większych narodów na świecie bez własnego państwa. Rozdzieleni granicami Turcji, Syrii, Iranu i Iraku. Sami o sobie mawiają, że „nie mają żadnych przyjaciół poza górami”.
Dizapayt – zachód słońca. Chmury płyną pode mną. To najpiękniejsze miejsce w tegorocznej podróży na wschód. Czuję, że stąd jest mi bliżej do Boga. Na nizinach czasem tonę w przyziemnym świecie. Teraz czuję spokój podczas chwili pozornego spotkania żywiołów. To tu od wieków rytualnie zabija się zwierzęta. W kościele Kataro na górze Dizapayt tak robią do dziś wyznawcy Chrystusa. Naród, który jako pierwszy uznał chrześcijaństwo za religię państwową. Kończy się dzień, a jutro znów ktoś przeleje tu krew koguta. W zachodzącym świetle posoka na szarych kamieniach wydaje się brunatna. Krzyż…
Read more
Przejście graniczne Ibrahim Khalil pomiędzy Turcją a Irakiem. Jedna z granic rozdzielających Kurdystan na części. Z jednej i drugiej strony Kurdowie z tą różnicą, że od strony północnej granicy strzegą siły Tureckie. A to różnica zasadnicza.
Letnia wyprawa 2019 odbyła się w naszym ulubionym kierunku – na wschód. Jak zwykle poruszaliśmy się autostopem i odwiedziliśmy Kaukaz, potem przez Turcję ruszyliśmy szlakiem kultury ormiańskiej oraz religii jezydzkiej, by dotrzeć do Północnego Iraku. Na koniec przechodzimy Czarnohorę, podobnie jak 15 lat temu podczas podroży poślubnej.