Od średniowiecza miasto Ani nosi miano tysiąca i jednego kościoła. Natomiast do czasów obecnych świątyń ostało się jedynie kilkadziesiąt wraz z emblematyczną Katedrą Matki Bożej. Wśród tych, które przetrwały historyczną zawieruchę oraz trzęsienia ziemi jest kościół św. Grzegorza rodziny Abughamirów.
Kościół św. Grzegorza powstaje pod koniec X wieku na zamówienie księcia Grigora Pahlavuniego, jako prywatna kaplica rodzinna. Z owego rodu wywodzi się legendarny ormiański generał Vahram Pahlavuni. Zasłyną on zwycięstwem nad armią bizantyjską podczas bitwy w 1042 roku, która toczyła się pod murami stolicy Ani. Pomógł on również osadzić na tronie 14-letniego Gagika II, bratanka wcześniejszego władcy Jana Symbata III. Poza tym, pod dowództwem Pahlavuni twierdza Ani zostaje odebrana spod władzy pro-bizantyjskiego regenta Sargisa Haykazna. Pomimo starań Vahrama Gagik II jest ostatnim ormiańskim królem z dynastii Bagratuni, natomiast Ani trafia we władanie Bizancjum, a później Turków Seldżuckich. Fundamenty mauzoleum Pahlavuni, można odnaleźć na północnej stronie dziedzińca kościoła. Jednak najprawdopodobniej ciało Vahrama Pahlavuniego spoczywa na terenie klasztoru Marmashen (oznacza „budynek zbudowany z marmuru”), który powstał z jego inicjatywy.
Kościół św. Grzegorza rodziny Abughamirów – niewielki, ale robi wrażenie
Bryła świątyni zbudowana jest z graniastosłupa na podstawie dwunastościanu foremnego. Wnętrze w układzie heksagonalnym wypełniają eksedry. Ponad nimi, wsparty na łukach, mieści się bęben, oświetlony przez 12 okien, zwieńczony stożkowym dachem. Do środka kościoła prowadzi jedno wejście od strony południowo-zachodniej. I choć z zewnątrz świątynia wydaje się mała, to poprzez ciekawą architektonikę oraz grę światła i cienia, kościół św. Grzegorza rodziny Abughamirów wydaje się mieć barokowy charakter.
Na koniec dwie ciekawostki o kościele. Pierwsza dotyczy wizerunku, który znalazł się na złotej i srebrnej monecie z okazji jubileuszu 1700-lecia chrześcijaństwa Armenii. Natomiast druga dotyczy nazwy świątyni. I tu wracamy do bohatera Vahrama, który wymieniony jest w inskrypcji wyrytej na tympanonie nad drzwiami. W tekście odnajdujemy zapis dotyczący opłacenia mszy za duszę syna – Abughamira, stąd nazwa kościoła.
Dziękuję. Z przyjemnością przeczytałam. Jedno z moich marzeń to zobaczyć Ani.
Z Karsu kursują dwa razy dziennie autobusy. Tylko czasu na zwiedzanie jest mało ok. 90 minut, bo wraca się autobusem, który, się przyjechało. Po drodze wiadomo stanowiska wojskowe i bazy.
Excellent article. I am experiencing a few of these issues as well.. Stepha Harmon Woodman
Major thankies for the blog article. Really looking forward to read more. Cool. Petunia Ulrick Mendoza
Thanks in favor of sharing such a good idea, piece of writing is fastidious, thats why i have read it entirely| Laurel Inglis Hayden
Everything is very open with a really clear description of the issues. It was definitely informative. Your site is useful. Many thanks for sharing. Ara Thor Salas Aubrie Hermon Petite
Thank you for the good words that give me the strength to create new content.
I am in fact happy to read this website posts which includes plenty of useful facts, thanks for providing these kinds of statistics. Linea Delainey Mitman
I think the admin of this site is actually working hard in favor of his site, because here every information is quality based material. Marlane Ian Vetter
I like this post, enjoyed this one thanks for posting . Zelda Nicholas Jermaine
This post will help the internet users for building up new website or even a weblog from start to end. Meggi Durward Lewendal